ధూమపానం మొదటి చూపులో తక్షణ పరిష్కారం లాగా అనిపించవచ్చు. సిగరెట్ పీల్చడం వల్ల తక్షణ ఉపశమనం, గందరగోళం మధ్య ఒక చిన్న ప్రశాంతత లభిస్తుంది. కానీ శరీరంలో అంతర్గతంగా జరిగేది చాలా సంక్లిష్టమైనది, ప్రమాదకరమైనది.
పొగాకులో ఉండే నికోటిన్, ఒక వ్యసనపరుడైన ఉద్దీపన. ఇది ఈ మోసపూరిత ఉపశమనానికి కేంద్రం. నోయిడాలోని మాక్స్ సూపర్ స్పెషాలిటీ హాస్పిటల్ ఇంటర్నల్ మెడిసిన్ సీనియర్ కన్సల్టెంట్ డాక్టర్ శోవన వైష్ణవి మాటల్లో, “నికోటిన్ పీల్చినప్పుడు, అది వేగంగా మెదడుకు చేరుకుంటుంది. డోపమైన్ విడుదలను ప్రేరేపిస్తుంది. ఆనందం, బహుమతి అనుభూతులను కలిగించే డోపమైన్, ఆందోళన లేదా డిప్రెషన్ ఉన్నవారికి భావోద్వేగ రక్షణ లాగా అనిపించవచ్చు. ఎందుకంటే వారిలో డోపమైన్ స్థాయిలు తక్కువగా ఉంటాయి.”
అశాంతి, ఆందోళన పెరుగుతాయి
అయితే, ఈ ఉపశమనం తాత్కాలికం. దీనికి భారీ మూల్యం చెల్లించాలి. డాక్టర్ వైష్ణవి వివరిస్తుంది, “కాలక్రమేణా, మెదడు నికోటిన్ కోసం ఎక్కువ గ్రాహకాలను ఉత్పత్తి చేస్తుంది. ఇది నికోటిన్‌పై ఆధారపడేలా తనను తాను పునర్నిర్మించుకుంటుంది. నికోటిన్ స్థాయిలు తగ్గినప్పుడు, ఆ అధిక క్రియాశీల గ్రాహకాలు మరింత నికోటిన్ కోసం అరుస్తాయి. చిరాకు, అశాంతి, ఆందోళన పెరుగుతాయి. ఒకప్పుడు ఒత్తిడి తగ్గించేది, ఇప్పుడు దానికి మూలం అవుతుంది. ధూమపానం చేసే వ్యక్తి తన మనసును ప్రశాంతం చేసుకోవడం లేదు, వ్యసన చక్రానికి ఆజ్యం పోస్తున్నాడు.”
మానసిక కల్లోలం
వ్యంగ్యంగా, చాలామంది ఒత్తిడిని తగ్గించుకోవడానికి ధూమపానం చేసినప్పటికీ, దీర్ఘకాలంలో ధూమపానం ఒత్తిడి, ఆందోళనను పెంచుతుందని అధ్యయనాలు నిరూపించాయి. డాక్టర్ వైష్ణవి ఇలా అంటోంది, “మానసిక ఆరోగ్య సమస్యలు, ముఖ్యంగా డిప్రెషన్ ఉన్నవారు ధూమపానం చేసే అవకాశం ఎక్కువ. అయితే నికోటిన్ సమస్య మూలాన్ని నయం చేయదు. అది కేవలం దాచిపెడుతుంది. సిగరెట్ల మధ్య వచ్చే ఉపసంహరణ లక్షణాలు, కోరికలు, మానసిక కల్లోలం, ఏకాగ్రత లోపించడం – ఇవి వారు తప్పించుకోవాలనుకునే ఒత్తిడిని ప్రతిబింబిస్తాయి లేదా పెంచుతాయి.”
నికోటిన్ కోరిక అలా పుడుతుంది..
ఆందోళన పెరిగినప్పుడు, మెదడులో నికోటిన్ కోరిక వ్యసనం నుండి పుడుతుంది. అందుకే ధూమపానం నుండి విముక్తి పొందడానికి కేవలం సంకల్ప శక్తి సరిపోదు. మెదడుకు తిరిగి శిక్షణ ఇవ్వడం అవసరం. వ్యాయామం, థెరపీ, మైండ్‌ఫుల్‌నెస్ పద్ధతులు లాంటి ఆరోగ్యకరమైన డోపమైన్ ట్రిగ్గర్‌లను కనుగొనడం, మెరుగైన ఒత్తిడిని ఎదుర్కొనే మార్గాలను నిర్మించుకోవడం ముఖ్యం.
