దేశంలో ఆహారపు అలవాట్లు భిన్నంగా ఉంటాయి. ఒక ప్రాంతంలో మాంసాహారం ఎక్కువైతే, ఇంకోచోట శాకాహారం రాజ్యమేలుతుంది. ముఖ్యంగా ఉత్తరాది రాష్ట్రాల్లో శాకాహారుల సంఖ్య అధికం. గుజరాత్, మహారాష్ట్ర, ఉత్తరప్రదేశ్ల గురించి మాట్లాడుకుంటే, అసలు సిసలు శాకాహారులు ఎక్కువగా ఉన్న రాష్ట్రం మాత్రం మరొకటి ఉంది. ఆసక్తికరంగా, ఆ రాష్ట్రంలో దాదాపు సగానికి పైగా ప్రజలు మాంసం, చేపలు, గుడ్ల జోలికి కూడా వెళ్లరట!
రాజస్థాన్: శాకాహారానికి పెట్టింది పేరు
దేశంలో అత్యధిక సంఖ్యలో శాకాహారులు నివసించే రాష్ట్రంగా రాజస్థాన్ నిలిచింది. నేషనల్ ఫ్యామిలీ హెల్త్ సర్వే (NFHS) డేటా ప్రకారం, ఈ రాష్ట్రంలో 74.9 శాతం మంది ప్రజలు పూర్తిగా వెజ్ ఫుడ్స్నే ఇష్టపడతారు. వారి రోజువారీ ఆహారంలో పప్పులు, రోటీ, అన్నం, కూరగాయలు, పాల ఉత్పత్తులు మాత్రమే ఉంటాయి. ఇక్కడ జైన మత ప్రభావం, బలమైన హిందూ సాంప్రదాయాలు ఈ శాకాహార జీవనశైలికి పునాది వేశాయి. ముఖ్యంగా రాజస్థాన్లోని మార్వాడ్, షెకావతీ ప్రాంతాల్లో దాల్ బాటీ చుర్మా, గట్టే కీ సబ్జీ వంటి విశిష్టమైన శాకాహార వంటకాలు ఎంతో ప్రసిద్ధి చెందాయి.
ఆరోగ్యానికి.. ఆహారానికి..
శాకాహారం తీసుకోవడం వల్ల రాజస్థాన్లో ఆరోగ్య సమస్యలు తక్కువగా ఉన్నాయని అధ్యయనాలు చెబుతున్నాయి. ఊబకాయం, గుండె జబ్బులు, టైప్-2 డయాబెటిస్ వంటివి ఇక్కడ తక్కువగా కనిపిస్తాయి. శాకాహారంలో ఫైబర్, విటమిన్స్, మినరల్స్ పుష్కలంగా ఉండటం జీర్ణవ్యవస్థకు మేలు చేస్తుంది. స్థానికంగా లభించే కూరగాయలు, ధాన్యాలు కూడా ఈ అలవాటుకు ఒక కారణం. రాజస్థాన్లోని పలితానా నగరం ప్రపంచంలోనే మొదటి పూర్తి శాకాహార నగరంగా గుర్తింపు పొందింది. జైన సమాజం ఇక్కడ శాకాహార జీవనశైలిని విపరీతంగా ప్రోత్సహిస్తుంది.
ఇతర రాష్ట్రాలతో పోలిక..
రాజస్థాన్తో పోలిస్తే ఇతర రాష్ట్రాల్లో శాకాహారుల సంఖ్య తక్కువే. హరియాణా (69.25%), పంజాబ్ (66.75%), గుజరాత్ (60.95%) ఆ తర్వాతి స్థానాల్లో ఉన్నాయి. మధ్యప్రదేశ్ (50.6%), ఉత్తరప్రదేశ్ (47.1%), మహారాష్ట్ర (40.2%)లలో కూడా శాకాహారులు ఎక్కువగానే ఉన్నప్పటికీ, ఈ రాష్ట్రాల్లో కొంతమంది గుడ్లను ఆహారంలో భాగంగా చేసుకుంటారు. అయితే, రాజస్థాన్లో మాత్రం గుడ్లు కూడా తినని ‘ప్యూర్ వెజిటేరియన్’ జనాభా ఎక్కువ.
మాంసాహారం ఎక్కడ.. ?
మరోవైపు, నాగాలాండ్లో శాకాహారులు 1 శాతం కంటే తక్కువగా ఉండటం గమనార్హం. ఇక్కడ 99% మంది మాంసం, చేపలు, ఇతర నాన్వెజ్ ఫుడ్స్ను రోజువారీ ఆహారంలో భాగం చేసుకుంటారు. తెలంగాణ, ఆంధ్రప్రదేశ్, పశ్చిమ బెంగాల్, ఒడిశా, కేరళ వంటి రాష్ట్రాల్లో కూడా మాంసాహారుల సంఖ్య 97 శాతానికి పైగా ఉంది. సముద్రతీర ప్రాంతాలు, చేపల లభ్యత ఈ రాష్ట్రాల్లో మాంసాహార ఆహారపు అలవాట్లను ప్రోత్సహిస్తున్నాయి. ఈ వైవిధ్యం భారతదేశ ఆహార సంస్కృతిని ప్రపంచంలోనే విశిష్టమైనదిగా నిలిపింది.